Updates

De monumenten die meewerken aan de Open Monumentendag ’24

Sint Antoniuskerk

Sint Vincentiusstraat 111, Oosterhout | Zaterdag en zondag 09.00–16.00u
De kerk werd ontworpen door Pierre Cuypers. Het bakstenen gebouw is neogotisch, maar vertoont toch kenmerken van latere stijlen: de vensters en de toren zijn meer gestileerd. Het gebouw is een pseudobasilicale kruiskerk met, behalve de toren bij de ingangspartij, ook een achtzijdige ingesnoerde vieringtoren met opengewerkte spits. De ingangstoren was oorspronkelijk ruim 20 meter hoog, en stak nauwelijks boven de voorgevel uit. Er was te weinig geld om hem volgens ontwerp te voltooien. In 1959 werd geld ingezameld om daarmee de toren te verhogen tot 32 meter. De scheidingslijn kan men nog zien. Het orgel stamt uit 1924 en werd vervaardigd door de firma Vermeulen. Het orgel werd verwaarloosd en in 1987 werd het als volgt gekenschetst: Er zijn vuile en slecht klinkende pijpen, de motor maakt lawaai, er zit houtworm in. Het werd gerestaureerd en kon in 1998 weer worden bespeeld. De kerk zelf is helaas gesloten, maar het voorportaal en de dagkapel zijn open!

Sint Antoniuskern Oosterhout – Onderdeel van de Catharinaparochie Oosterhout (st-antoniusoosterhout.nl)

Beum

Wethouder van Dijklaan 19, Dorst | Zaterdag en zondag 10.00-20.30u
BEUM is gevestigd in de voormalige boswachterij Dorst en is een gemeentelijk monumentaal pand. Het woord BEUM is Brabants dialect en staat voor bomen. Heel toepasselijk, want deze horecagelegenheid is gevestigd in de schuur bij een voormalige boswachterswoning, midden in de natuur en totaal vernieuwd. De bezoekers kunnen zich op vele manieren ontspannen in de directe omgeving van Beum, want het ligt in een prachtig natuurgebied.

Informatie | Genieten bij BEUM in Dorst

Stichting d’Houtse Kerk (voormalig Corneliuskerk)

Houtse Heuvel 12, Den Hout | Zaterdag en zondag 12.00–16.00u
De kerk werd in 1878 gebouwd op de plaats waar tot die tijd een schuurkerk had gestaan. De kerk werd in 2016 aan de eredienst onttrokken. Er bestond in de 14e eeuw reeds een kapel in Den Hout, die gewijd was aan Antonius Abt. Deze kapel behoorde bij een gasthuis. Zeker is niet of deze in 1336 door Willem van Duivenvoorde is gesticht of dat diens zoon dat in 1385 heeft gedaan. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog werd het gasthuis verwoest en raakte de kapel in verval. Veertig jaar later werd de huidige Corneliuskerk gebouwd. Bij de inwijding zag de kerk er tamelijk sober uit. Alleen het allernoodzakelijkste was aangebracht. De vele kunstwerken die de kerk nu rijk is, werden dankzij de gulheid van de parochianen in de eerste decennia die volgden op de inwijding aangebracht. De muurschilderingen van de kerk zijn van P.J.H. Cuypers en dateren uit 1908. Voor de kerk staat een Heilig Hartbeeld (1924). Kerk en interieur werden in 1987 geheel gerestaureerd. De kerk doet sinds 2016 helaas geen dienst meer. De Stichting maakt zich sterk voor het behoud van de kerk.

Dorpsbelang Den Hout (houtsekerk.nl)

Rootz Bloemen

Nieuwstraat 11, Oosterhout | Zaterdag 08.00-17.00u
Deze mooie bloemenwinkel bevindt zich in een pand dat al een winkel was in de 19de eeuw en toont een levensboom in het bovenlicht boven de deur. De levensboom staat in vele culturen symbool voor rijkdom, wijsheid en schoonheid, maar ook voor een frisse start in het leven, positieve energie en een stabiele toekomst. Het perfecte symbool van het doorstaan van elke uitdaging, want met elke storm groeien de wortels van de boom dieper.

Rootz Bloemen | De Bloemist in Oosterhout

Sint Catharinadal

Kloosterdreef 3, Oosterhout | Zaterdag 14.00-16.30u
Ook de Norbertinessenpriorij Sint-Catharinadal, die bestaat vanaf 1271 is en blijft voortdurend in ontwikkeling, zowel op spiritueel als cultureel gebied. Sinds 1647 woont de gemeenschap in Oosterhout. Daarom willen wij op zaterdag 14 september het slotje “De Blauwe Camer” en een deel van onze woonruimten openstellen van 14.00 uur tot 16.30 uur. Er zijn gidsen aanwezig die de rondleidingen zullen verzorgen. Tijdens de rondwandeling zult U zusters ontmoeten, die U graag zullen vertellen over het religieus gemeenschapsleven vanaf 1271 en nu, na 753 jaar.

Op ons voorplein zijn prachtige Zandsculpturen te bewonderen, die door kunstenaars zijn gemaakt, met als thema “Vrede”. In onze kloosterwinkel kan men een ijsje, frisdrank kopen en natuurlijk onze wijn of andere streek- en ordesproducten. Verder biedt Sint-Catharinadal op deze dag gelegenheid om, aan het einde van de middag, onze Avondgebedsdienst mee te vieren, om 17.00 uur.

U bent van harte welkom in Sint-Catharinadal!

Home • Norbertinessenpriorij Sint Catharinadal
Open Monumentendag 14 september • Norbertinessenpriorij Sint Catharinadal

Basiliek St. Jan de Doper

Markt 17, Oosterhout | Zaterdag 10.00-17.00u en zondag 12.30-17.00u
Kerk in gotische stijl uit de 15e eeuw die in de loop der eeuwen een aantal keer grondig gerestaureerd is. De basiliek heeft prachtige gebrandschilderde ramen met o.a. taferelen uit de geschiedenis van Oosterhout.

Home Basiliek Sint-Jan-de-Doper (basiliekoosterhout.nl)

Stadstuin De Schelp

De Vijzel 4, Oosterhout | Zaterdag en zondag 11.00-17.00u
In het hart van Oosterhout ligt Stadstuin De Schelp, een voormalige sociëteitstuin met een parkachtige aanleg en daarin een historische muziekschelp. Sinds 1996 heeft de stadstuin een openbare functie als stads- en cultuurtuin.

De stadstuin fungeert als een oase van rust in het centrum van Oosterhout. Daarnaast wordt hij gebruikt als kleinschalig podium waar culturele en educatieve activiteiten plaatsvinden. Genoemd kunnen worden: de zondagmiddagconcerten, yogalessen, enz.

In de zomermaanden is er bovendien sprake van een jaarlijks wisselende expositie van beelden en driedimensionale kunst van lokale en regionale kunstenaars: beeldententoonstelling. Tenslotte fungeert de stadstuin met de muziekschelp als de luisterplaats voor de beiaardbespelingen vanuit de toren van de Sint Jansbasiliek op de Markt en zondagmiddagconcerten.

Zondagmiddag vindt er een verrassingsconcert plaats van 15.00-17.00u

StadstuindeSchelp

Heilig Hart Kerk = Brasserie ’t Binnenhofje in Oosterhout

Binnenhofje 3, Oosterhout | Zaterdag 10.00-18.00u
De kerk van het H. Hart van Jezus in Oosterhout is een vroeg voorbeeld van herbestemming van een kerk. Al in 1972 werd het gebouw aan de eredienst onttrokken, maar men wilde niet dat het kenmerkende silhouet van de drie neogotische torens verloren zou gaan.

In 1978 werd de kerk, inmiddels gemeente-eigendom, afgebroken, maar de voorgevel, met zijn drie torens, mocht blijven staan. Op de plaats van het schip en het koor kwam een binnenhofje. Beeldhouwer P. Nuyten had er een galerie; hij plaatste er een beeldje van een biddende jezuïet. In 1996 werden onder de torens een kapelletje en een stiltecentrum ingericht.

In de jaren tachtig bedacht Frans van der Leeuw een plan voor het braakliggende stuk grond achter de toren: daar komt het Binnenhofje, dat in 1987 open ging. De bouwmaterialen waren veelal afkomstig van sloopwerken en alle steentjes moesten één voor één afgebikt worden. Enkele nissen van de zijmuren uit de kerk zijn bewaard gebleven en nog in enkele winkeltjes terug te zien.

De H. Hartkerk in Oosterhout | Wierook, wijwater & worstenbrood (wierookwijwaterenworstenbrood.nl)

Home – Het Binnenhofje

Vredeskerk

Rulstraat 6, Oosterhout | Zaterdag 11.00-17.00u en zondag 14.00-17.00u
De kerk werd gebouwd in 1810-1811. De bouw werd mogelijk gemaakt door financiële steun van koning Lodewijk Napoleon als vergoeding voor de teruggave van de Sint Jan aan de rooms-katholieken. De kerk is een Waterstaatskerk, ook wel genoemd een Lodewijkskerk, gebouwd in de neoclassicistische stijl, in de vorm van een Grieks kruis.  

De kerk werd in gebruik genomen op 10 maart 1811. De gebeeldhouwde renaissance preekstoel en de drie koperen kaarsenkronen zijn afkomstig van de Sint Jan. De oudste kaarsenkroon dateert uit 1609. De kerk heet sinds het begin van de jaren negentig van de vorige eeuw, ‘Vredeskerk’ en is een Rijksmonument.

Van een RK schuurkerk werd een Frans orgel overgenomen en in de Vredeskerk geplaatst. Het instrument is gebouwd in1753 door Jean Moreau. Het instrument is ook een monument. Ook de klokken van de afgebroken Paterserfkerk hangen hier in een klokkenstoel. De klokken van Arnemuiden te zien en te horen op verzoek.

Loop op deze dagen even binnen, er ligt ook wat informatie klaar over de historie van de kerk en het orgel. Ook zal het orgel te beluisteren zijn op zaterdag en zondagmiddag , van 14.00-17.00 uur en zal worden bespeeld door enkele van onze bekende organisten.

Protestantse Gemeente te Oosterhout (pgoosterhout.nl)

Hoeve De Klimop

Heikant 86 (v.h. Hoogstraat 86), Oosteind | Zaterdag en zondag 10.00-17.00u
De eigenaren van deze prachtige boerderij uit de 17de eeuw verwelkomen je aan het eind van een oorspronkelijk, nog met kinderhoofdjes geplaveid deel van de oude weg van Oosterhout naar Dongen. Binnen in de boerderij zijn nog veel authentieke elementen te zien, van stalgangen en de sopketel tot keramische plavuizen die nog in het zand liggen. De geschiedenis is vanaf 1730 beschreven en gaat leven door diverse vondsten, waaronder een muntschat, die de bewoners graag laten zien. Ze geven ook een rondleiding over het erf, in de boerderij en in de Vlaamse Schuur.

Historische Oosteindse hoeve toont eenmalig de schatkamer van vlooienplank, potstal en deegtrog | Oosterhout | bndestem.nl

Sint Johannes de Doperkerk

Provincialeweg 84, Oosteind | Zaterdag en zondag 11.00-17-00u
Aan de buitenkant maakt het gebouw een sobere indruk, maar ga er eens binnen: het interieur is fraai versierd met kleurrijke decoraties! In 1993 werd de kerk gerestaureerd.

Het is een driebeukige blindbasilicale kerk met een eenbeukig koor en een driezijdig afgesloten apsis. Voor de kerk staat een Heilig Hartbeeld uit 1927. Het orgel stamt uit 1860 en werd gebouwd door de Oosterhoutse Gebroeders Van der Aa.

Op 14 en 15 september organiseert de werkgroep Kunst in Tuinen Oosteind een unieke expositie met een verscheidenheid aan kunstenaars. Deelnemers met verschillende kunstdisciplines exposeren kunstobjecten in de Parochietuin van de H. Johannes de Doperkerk.

Op het kunstpleintje “Montmartre” zijn in een Franse sfeer kunstenaars actief, er is een Liefdesmuur en fotografen maken portretten. In de H. Johannes de Doperkerk exposeren de deelnemers aan de wedstrijd.

De H. Johannes de Doperkerk in Oosteind | Wierook, wijwater & worstenbrood (wierookwijwaterenworstenbrood.nl)
http://www.catharina-parochie.nl/cp.html?ifrm_1=kern-johannes.html
Kunst in Tuinen Oosteind 2024 | VisitBrabant

 Marcoenkerk

10. Baarschotsestraat 87, Dorst | Zaterdag 10.00-16.00u
    Toen de Marcoenkerk in 1913 in gebruik werd genomen, werd er een orgel geplaatst van de firma Vermeulen uit Weert. Hiervan resteert alleen nog het front. Omdat het niet goed meer functioneerde is het in 1994 vervangen door het orgel van de voormalige Driesprongkerk in Breda. Deze klus werd geklaard door de toenmalige pastoor Paul de Maat, organist Wout Kalkman en Jochem van Velthoven, de huidige pastoor.

    Ook in 2024 organiseert de stichting Ludens in samenwerking met stadsorganist Jan Willems een serie Marktconcerten rond het Maarschalkerweerd-orgel van de Basiliek Sint-Jan te Oosterhout. Marktconcerten zijn gratis inloopconcerten met een lichtvoetige programmering. Ze vinden plaats in de zomermaanden op de zaterdagmiddagen (aanvang: 15.00 uur/toegang: gratis) tijdens de markt en de openstelling van de Basiliek. En dus ook deze zaterdagmiddag!

    De H. Marcoenkerk in Dorst | Wierook, wijwater & worstenbrood (wierookwijwaterenworstenbrood.nl)
    Stichting Ludens – Orgelconcerten in de Basiliek Sint-Jan in Oosterhout

Centrum 1795

Heuvel 2, Oosterhout | Zaterdag en zondag 11.00-17.00u
Dit rijksmonument is gelegen op het historische plein ‘Heuvel’ in Oosterhout. Omringd door vele andere monumenten en een prachtig stadspark, biedt het sinds 2023 onderdak aan het museum Centrum 1795.

Centrum 1795 verwijst naar de tijd waarin dit pand gebouwd werd in de 18^e eeuw en waarin een grote revolutie gaande was in Nederland. Deze tijd is ook wel bekend komen te staan als de ‘patriottentijd’ en ‘Bataafse Revolutie’. In deze periode werden de fundamenten gesticht van de Nederlandse democratie. Met als hoogtepunt: het eerste nationale parlement in 1796 en de Nederlandse grondwet in 1798.

In het pand op Heuvel 2 is een grote collectie historische prenten en objecten te bezichtigen over deze revolutie uit het tijdvak waarin het pand gebouwd werd. Tijdens Open Monumentendag 2024 is het museum gratis toegankelijk.

www.centrum1795.com

Joodse Begraafplaats

Vrachelse Heide – Pannenhuisstraat, Den Hout | Zondag 13.00–16.00u
De Joodse begraafplaats in de Nederlandse gemeente Oosterhout ligt op de Vrachelse heide. De begraafplaats stamt uit 1822 en werd gebruikt door de Joodse gemeenschappen van Oosterhout, Breda en Geertruidenberg.

Op de begraafplaats staan 168 grafstenen, alsmede een metaheerhuisje, kohaniemhuisje en een beheerderswoning. Het metaheerhuisje is huisje waarin de doden ritueel gereinigd en gereed gemaakt worden voor de begrafenis. Het kohaniemhuisje is in feite de beheerderswoning. De begraafplaats is een gemeentelijk monument.

Op deze Joodse begraafplaats is een Nederlands Oorlogsgraf, het graf is van Simon Joachim. Een verzetsheld, die tijdens de Tweede Wereldoorlog vele kinderen uit Duitse handen wist te houden. Maar hij betaalde daar in januari 1943 ook de hoogste prijs voor. In 2003 is er ook een Monument geplaatst met de namen van de Joodse slachtoffers die omkwamen in de Holocaust.

Rond 14.00u wordt er een rondleiding gegeven door de beheerder van de begraafplaats. Vriendelijk verzoek aan de heren om met een hoofddeksel de begraafplaats willen betreden. En bij uitzondering zijn vrouwen deze dag ook welkom.

Joodse begraafplaats – Erfgoedweb Breda
Het verhaal van ‘Schuschu’: de joodse verzetsheld die zichzelf in Breda opofferde voor zijn ideaal – Omroep Brabant

Slotbosse Toren

Kasteeldreef, Oosterhout | Zaterdag en zondag 10.00-17.00u
De Slotbosse toren is een overblijfsel van Kasteel Huis ten Strijen. De bouw van het eerste kasteel startte rond 1289, toen Willem IV van Strijen het terrein op de grens van het graafschap Holland en het hertogdom Brabant kocht. De daaropvolgende eigenaar, Willem van Duvenvoorde (1290-1353), was destijds een van de machtigste en rijkste mannen van de Lage Landen. Hij zorgde dat het kasteel werd uitgebreid, er een tweede watergracht kwam, een tuin en zelfs een diergaarde. Over dit stukje rijke Oosterhoutse cultuur en geschiedenis en de plannen om deze glorietijd weer tot leven te brengen, vertellen de mensen van Stichting De Verweesde Toren je ter plaatse graag zelf.

Daarnaast is er ook deze keer weer veel te doen en te beleven om en bij de Toren. Zoals bijvoorbeeld ridderspelen, roofvogels, hondenkar, schmincken, middeleeuwse dansgroep en muzikanten. En nog veel meer. Voor jong en oud!

Dit jaar start en eindigt de fietsroute op zaterdag en zondag bij de Verweesde Toren. De routes zijn daar op te halen of te downloaden van www.openmonumentendagoosterhout.nl

Stichting De Verweesde Toren, Slotbossetoren Kasteel Strijen

Museum Oud Oosterhout

Bredaseweg 129, Oosterhout | Zaterdag en zondag 11.00-17.00u
Brabants Museum Oud-Oosterhout is een uniek museum voor jong en oud. Wij nemen de bezoeker letterlijk mee terug in de tijd en laten zien hoe men leefde, woonde en werkte in de tijd tussen 1900 en 1960. Het museum bestaat uit 6 gedeeltes:

1. Miniaturenparkmet 250 miniaturen schaal 1:20.
   2. Vlaamse schuurmet een tiental oude ambachten.
   3. Binnenmuseum met o.a. een woonkamer met bedstede uit de jaren 1900-1960, drukkerij uit 1916, burgemeesterskamer, Roomse hoek, schooltje en vitrines met cultureel Brabants Erfgoed.
   4. Was- en verzamelingenruimte. Alles over het wassen van vroeger. Verzamelingen van o.a. strijkijzers, weegschalen en branders. Collectie aardewerk van de Aardewerkfabriek De Toekomst, die tot eind jaren 70 aan de Bredaseweg heeft gestaan.
   5. Abrahamorgel, dansorgel uit 1925, later omgebouwd tot straatorgel.
   6. Droogloods met ‘vervoer van vroeger’.

   Museum Oud-Oosterhout – Erkend museum (brabantsmuseumoudoosterhout.nl)